İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, işçi-işveren ilişkilerini düzenleyen, çalışanların haklarını koruyan ve sosyal güvenlik sistemini şekillendiren hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, bireylerin çalışma hayatındaki hak ve yükümlülüklerini belirlerken, aynı zamanda işverenlerin de yasal sorumluluklarını tanımlar. İş Hukuku, iş sözleşmelerinin yapılması, çalışma şartlarının düzenlenmesi, işçi ücretleri, çalışma süreleri, iş sağlığı ve güvenliği, işçi-işveren arasındaki uyuşmazlıkların çözümü gibi konuları kapsar.
Sosyal Güvenlik Hukuku ise bireylerin çalışma hayatları boyunca ve sonrasında, yaşlılık, hastalık, malullük, işsizlik gibi risklere karşı korunmalarını sağlayan düzenlemeleri içerir. Sosyal güvenlik sisteminin temel amacı, bireylerin sosyal risklere karşı güvence altında olmalarını sağlamak ve bu süreçteki yaşam standartlarını korumaktır. Bu kapsamda, sosyal güvenlik primlerinin toplanması, emeklilik, işsizlik sigortası, sağlık hizmetlerine erişim gibi konular Sosyal Güvenlik Hukuku’nun temel unsurlarını oluşturur.
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, hem çalışanların hem de işverenlerin hak ve yükümlülüklerini dengede tutmayı amaçlar. İşçilerin haklarının korunması, sendikal faaliyetlerin düzenlenmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı önlemler alınması gibi pek çok konu bu hukuk dalı kapsamında değerlendirilir. Aynı zamanda, işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği standartlarına uymaları, çalışanlara adil ve eşit davranmaları, işten çıkarmalarda yasal prosedürleri takip etmeleri gibi yükümlülükleri de bu hukuk dalının kapsamına girer.
Sosyal güvenlik ise, toplumsal dayanışmanın ve sosyal adaletin temel taşlarından biri olarak, bireylerin gelecekte karşılaşabileceği olası risklere karşı güvence sağlar. Bu kapsamda, devlet tarafından sağlanan sosyal sigorta, sosyal yardım ve sosyal hizmetler, bireylerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan temel ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Sosyal Güvenlik Hukuku, bireylerin bu hizmetlerden adil bir şekilde yararlanmalarını sağlamak için çeşitli yasal düzenlemeler içerir.
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, çalışma hayatının düzenlenmesi, iş barışının sağlanması ve sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğinin temin edilmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu hukuk dalı, hem işçilerin hem de işverenlerin haklarının korunmasına, adil ve güvenli bir çalışma ortamının yaratılmasına katkıda bulunur.